وضعیت نابسامان مسکن مهر پس از ۱۵ ماه ابلاغ رستم قاسمی

به گزارش راهبرد معاصر، اوایل شهریور ماه سال گذشته (10 شهریور 1400) رستم قاسمی چهارمین وزیر راه و شهرسازی در نامه ای خطاب به معاونان، رؤسا و مدیران عامل سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه با ابلاغ 10 راهبرد وزارت راه در حوزه مسکن و حمل‌ونقل دستور داد نحوه اجرای برنامه‌های هرکدام از اقدامات راهبری توسط متولی یا متولیان حداکثر یک هفته تهیه و به همراه اطلاعات کامل و منابع اعتباری موردنیاز به دبیرخانه مرکزی اقدامات راهبردی وزارت راه و شهرسازی در معاونت برنامه‌ریزی و مدیریت منابع ارسال شود.

راهبرد شماره 2 وزیر نهضت ملی مسکن بود؛ متولی این بخش معاونت مسکن و ساختمان است که در همکاری با معاونت معماری و شهرسازی، معاونت برنامه‌ریزی و مدیریت منابع و شرکت عمران شهرهای جدید به اینکار اقدام می‌کند. بخشی از اقدامات مورد انتظار در این بخش نیز شامل پیگیری و نهایی سازی جدول اقدام مبتنی بر قانون جهش تولید و تامین مسکن، تدوین نقشه راه مبتنی بر اولویت‌بندی چگونگی اجرای طرح‌های پشتیبان اقدام ملی مسکن، زمانبندی اجرایی عملیات طرح اقدام ملی با حداکثر سرعت ممکن، معرفی افراد واجد شرایط به بانک‌ها جهت اخذ تسهیلات ساخت مسکن موضوع قانون بودجه، و تشکیل فوری صندوق مسکن و تجهیز منابع مالی مطرح در قانون جهش تولید مسکن است.

همچنین، تکمیل همه واحدهای باقیمانده مسکن مهر تا پایان 1400 ، ایجاد سامانه ثبت اطلاعات برخط واحدهای تکمیل نشده مسکن مهر، تسریع در اجرای خدمات روبنایی موردنیاز پروژه‌های مسکن مهر از محل تهاتر اراضی وزارت راه و شهرسازی، پاسخگویی به نیازسنجی مسکن در چارچوب طرح‌های جامع و... از جمله برنامه‌های ابلاغی وزیر راه و شهرسازی بود.

وجود 235 هزار واحد مسکن نیمه‌تمام در کشور
یک ماه بعد از این ابلاغ رستم قاسمی، قائم مقام سابق وزیر راه و شهرسازی تعداد واحدهای باقیمانده مسکن مهر را 235 هزار واحد اعلام کرد. احمد اصغری مهرآبادی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم گفته بود: کل واحدهای مسکن مهر 2 میلیون و 200 هزار واحد بود که از این تعداد یک میلیون و 76 هزار و 600 واحد دولتی بود. به عبارت دیگر این واحدها در اراضی دولتی ساخته شده اعم از تفاهمنامه‌های سه جانبه و تعاونی‌های مسکن. از این تعداد 843 هزار واحد پروژه های خودمالک بود که در قالب آن واحدهای مسکن مهر در زمین‌ مردم ساخته شده و فقط از تسهیلات ارزان‌قیمت دولتی برای ساخت و ساز استفاده شده است. این قالب پروژه‌ها هیچ مشکلی نداشتند و هزینه‌ای را به دولت تحمیل نکردند.

وی با اعلام این‌که 262 هزار واحد هم در بافت‌های فرسوده اجرا شده که به اتمام رسیده است، تصریح کرد: این ترکیب پروژه‌های مسکن مهر بوده است. از واحدهای دولتی، کار ساخت 970 هزار و 782 واحد به اتمام رسیده و 105 هزار واحد نیمه تمام است.البته این دو قسمت تقسیم می‌شود؛ 25 هزار واحد از این واحدها کم عارضه هستند. یعنی چیزی که از مسکن مهر باقیمانده و عارضه‌ای ندارد همین تعداد است.

وی با بیان این‌که 80 هزار واحد دیگر دارای عارضه است، گفت: اینها یا فاقد متقاضی هستند، یا این‌‌که پرونده‌ها در دادگاه است یا در مرحله داوری است. بیشتر این عارضه‌ها در ید ما نیست. آن چیزی که از مسکن مهر که محدودیت منابع مالی دارد 25 هزار واحد است. بر اساس آخرین آمار بانک مسکن،‌تا امروز بالغ بر 235 هزار واحد مسکن مهر فروش اقساطی نشده است. بانک اعلام کرده 80 هزار واحد از این تعداد به اتمام رسیده به دلیل مشکلات مربوط به انشعابات آب، برق،‌گاز یا عدم اتمام آماده‌سازی فروش اقساطی نشده‌اند.

قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در طرح مسکن مهر با اشاره به این‌که 20 هزار واحد بدون این‌که فروش اقساطی شود تحویل متقاضیان شده است،‌ گفت: با وجود بخشنامه‌های متعدد،‌هنوز این مشکل برطرف نشده است. البته حدود60 هزار واحد فورش اقساطی نشده بود که با پیگیری‌های صورت گرفته حدود 35 هزار متقاضی و مالک برای فروش اقساطی مراجعه کرده‌اند.

مهرآبادی تاکید کرد: بنابراین ساخت 80 هزار واحد مسکن مهر به اتمام رسیده است،‌20 هزار واحد تحویل شده که 135 هزار واحد از آن 235 هزار واحد اعلام شده بانک مسکن می‌ماند. از 135 هزار واحد باقیمانده نیز 20 هزار واحد مشکل حقوقی دارند.

وی با یادآوری این‌که 33 هزار واحد نیز پیشرفت فیزیکی زیر 30 درصد دارند، افزود: به دلیل محدودیت منابع مالی این پروژه‌ها پیشرفت چندانی نداشته‌اند. این واحدها به خودمالک تبدیل می‌شود. واقعیت آن است که با تسهیلات کنونی مسکن مهر این واحدها تکمیل نخواهد شد. بر اساس هماهنگی صورت گرفته پروژه‌های باقیمانده مسکن مهر را با استفاده از تسهیلات طرح ملی مسکن تکمیل کنیم.

وی با بیان این‌که از 33 هزار واحد مطابق آمار شهرهای جدید حدود 17 هزار واحد یا به طرح ملی مسکن تبدیل شده یا در شرف تبدیل هستند،‌ اظهار کرد: مشکلات مساکن مهر را در قالب این برنامه‌ها حل می‌کنیم. بر اساس اعلام بانک 38 هزار واحد نیمه تمام است که ما می‌گوییم 25 هزار واحد است. اختلاف 13 هزار واحد نیز به دلیل محاسبه نکردن واحدهای فاقد متقاضی است.

یکی از متولیان مسکن مهر، شرکت عمران شهرهای جدید ایران است. علیرضا جعفری بهمن ماه سال گذشته در قامت سرپرست این شرکت وعده با وعده تحویل واحدهای مسکن مهر نیمه تمام در سال آینده (1401)، گفته بود: زیرساخت‌های باقیمانده مسکن مهر با تمهیدات بانک مسکن تکمیل می‌شود.

وی بیان کرد: با توجه به اینکه در سنوات گذشته کندی در حوزه اجرای تعهدات مسکن مهر روی داد و از سوی دیگر متقاضیان مسکن مهر بعضا مشکلات و نارضایتی‌هایی داشتند برخی از واحدها باقی مانده است.با تاکید رییس‌جمهوری و وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم، حل مسئله مسکن مهر و تعیین‌تکلیف آن در دستور کار است.

وی با یادآوری این‌که 40 هزار واحد مسکن در تعهد شرکت عمران شهرهای جدید است که باید تکمیل و تحویل شود، تصریح کرد: با تاکید وزیر راه و شهرسازی این تعهدات در ابتدای سال آینده (1401) به طور کامل تکمیل و به اتمام می‌رسد و تحویل متقاضیان خواهد شد.

وعده‌ای که محقق نشد
در حالی بیش از 2 ماه از وعده مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید ایران برای تکمیل و تحویل واحدهای مسکن مهر می‌گذرد که وی در جدیدترین اظهارنظر خود بدون اشاره به خلف وعده تحویل از نیاز به حدود 23 هزار میلیارد تومان برای تکمیل این واحدها خبر داده است.

جعفری اواخر ماه گذشته با اعلام این‌که 6543 واحد مسکن مهر پرند نیمه تمام است، گفته بود: کل واحدهای مسکن مهر شهر جدید هشتگرد 48923 واحد است که از این تعداد 38 هزار و 404 واحد در تعهد شرکت بوده و دارای متقاضی است. از این تعداد 30 هزار و 969 واحد فروش اقساطی شده و 7121 واحد باقیمانده که تا پایان سال جاری تکمیل و تحویل متقاضیان می‌شود.

وی افزود: تکمیل واحدهای باقیمانده مسکن مهر جزو تعهد شرکت عمران شهرهای جدید است که نیازمند حدود 23 هزار میلیارد تومان اعتبار بوده و بر این کار اهتمام ویژه داریم.

برخی متقاضیان مسکن مهر بیش از 13 سال است که در انتظار تحویل واحدهای خود به‌خصوص در شهرهای جدید هستند. انتظاری که با ابلاغ 10 راهبرد رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی بارقه‌های امید را در دل این متقاضیان بی‌خانمان زنده نگه داشت. اما به‌نظر می‌رسد فعلاًً تکمیل این واحدها و تحویل آنها برخلاف برخی اظهارات خوشبینانه در اولویت زیرمجموعه‌های وزارت راه و شهرسازی قرار ندارد.

به نظر می‌رسد 15 ماه بعد از ابلاغ وزیر راه و شهرسازی، معاونان، رؤسا و مدیران عامل سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه وزارت راه و شهرسازی برنامه‌ای برای اتمام پروژه‌های مسکن مهر ندارند./ تسنیم